وب‌سایت «حال‌وش» که اخبار نقض حقوق‌بشر در بلوچستان را منتشر میکند، در گزارشی تکان دهنده از تجاوز ماموران امنیتی «حفاظت اطلاعات سپاه» به چندین زن جوان در زاهدان خبر داده است.
یکی از دخترانی که با حال‌وش گفت‌وگو کرده، از به‌کار بردن الفاظ رکیک، تحقیر اتنیکی و جنسیتی و خشونت شدید مامورانی که به او و دیگر دوستانش تجاوز کرده‌اند، پرده برداشته است.
این خبر در حالی روز پنج‌شنبه۲۰بهمن منتشر شد، که گزارش‌هایی نیز از ارتباط مولوی «عبدالمجید مرادزهی»، روحانی بلوچ بازداشت شده با خانواده‌های این دختران، و تلاش او برای افشای این تجاوزها منتشر شده است.
فعالان بلوچ می‌گویند که اطلاعات سپاه از تجاوز به زنان جوان بلوچ، به‌عنوان آخرین حربه خود برای توقف اعتراضات در این منطقه استفاده کرده است. برای جزییات بیشتر، با «فریبا بلوچ»، فعال زنان اهل سیستانوبلوچستان و «شیراحمد شیرانی»، زندانی سیاسی سابق و از موسسان سازمان حقوق‌بشری حال‌وش گفت‌وگو کرده‌ایم.
ماجرای تجاوز به زنان بازداشت‌شده بلوچ چیست؟
در ۵ ماهی که از شروع اعتراضات سراسری در ایران می‌گذرد، گزارش‌های بسیاری از تعرض، آزار و تجاوز جنسی نیروهای امنیتی به شهروندان بازداشت‌شده منتشر شده است. پیشتر «سی‌ان‌ان» در گزارشی، از تجاوز جنسی به چندین زن جوان که در جریان اعتراضات بازداشت شده بودند و خشونت شدید جنسی علیه آنان خبر داده بود.
«نرگس محمدی»، فعال سرشناس حقوق‌بشر نیز که در زندان اوین زندانی است، در نامهای از بند زنان این زندان، از آزار جنسی دختران و زنان جوانی که در جریان اعتراضات بازداشت شده بودند، خبر داده بود. او در این نامه که در اختیار «بی‌بی‌سی فارسی» قرار گرفت، آزار جنسی را یکی از ابزارهای سرکوب نظام جمهوری اسلامی دانسته بود.
پیشتر، «ایران‌وایر» نیز در گزارشی، با روایت از ۲۱ زن محبوس در زندان مرکزی تبریز، از تجاوز و آزار سیستماتیک زنان بازداشت‌شده خبر داده بود. منابع ایران‌وایر گفته بودند که به‌دلیل تجاوزهای پیدرپی ماموران زندان و بازجوها، زنان محبوس در این زندان، به‌دنبال قرص‌های ضدبارداری هستند.
اما به‌رغم این گزارش‌های پیدرپی در اقصی نقاط ایران، انتشار گزارش تجاوز به زنان جوان بازداشت شده بلوچ، در حالی‌که اعتراضات در سیستانوبلوچستان با خشم عمومی از عدم تعقیب قضایی «ابراهیم کوچک‌زایی»، فرمانده انتظامی چابهار که به یک دختر ۱۵ ساله تجاوز کرده بود، آغاز شد، واکنش‌های گسترده‌ای را در پی داشته است.
در گزارشی که حال‌وش منتشر کرده، به نقل از یکی از دخترانی که به او تجاوز شده، آمده است که ماموران با تحقیر و «شب‌خواب» خواندن این زنان جوان، سعی در سناریو سازی برای کارکنان مسجد مکی زاهدان را داشته‌اند. شب‌خواب، اصطلاحی جنسیت‌زده برای اشاره به داشتن رابطه جنسی است و ماموران قصد داشتند با تحقیر، این زنان جوان را مجبور به اعتراف برای داشتن رابطه جنسی با مردان معتمد و احتمالا روحانیون اهل سنتی که در جریان اعتراضات ضد حکومتی کنونی در بلوچستان نقش دارند، کنند.
پیش از این در بولتن محرمانه خبرگزاری «فارس» که گروه هکری «بلک‌ریوارد» آن را هک کرده، آمده بود که «علی خامنه‌ای»، دستور داده است که مولوی «عبدالحمید اسماعیل‌زهی»، امام جمعه اهل سنت زاهدان و خطیب مسجد مکی را «بی‌آبرو» کنند؛ تلاشی که احتمالا بخشی از آن در قالب تجاوز به دختران جوان بازداشت‌شده در زاهدان و فشار بر آنها، برای اعتراف به داشتن رابطه جنسی نداشته است.
دامنه تجاوز ماموران به زنان بلوچ بازداشت‌شده بسیار گسترده است
به گفته شیراحمد شیرانی، تعداد زنان جوان بلوچی که بعد از بازداشت مورد تجاوز قرار گرفته‌اند، بسیار زیاد است و سازمان حقوق‌بشری حال‌وش بیش از یک ماه است که با بررسی اسناد و مدارک پزشکی، مشورت با معتمدین و ارتباط با این زنان، توانسته روایت‌های برخی از آنها را با قول به اینکه اطلاعات هویتی‌شان منتشر نمی‌شود، جمع‌آوری کند.
اما، به‌دلایل امنیتی و به‌واسطه خطری که جان این زنان جوان را تهدید میکند، حال‌وش از انتشار اطلاعاتی که ممکن است هویت آنها را برای دستگاههای امنیتی برملا کند، خودداری کرده است.
شیرانی با تاکید بر اینکه این سازمان فعلا توانسته روایت‌های تجاوز و تحقیر شماری از این زنان را راستی‌آزمایی کند، می‌گوید که هر یک از این روایت‌ها پرده از جنایت‌های بیشتری که توسط ماموران سرکوبگر جمهوری اسلامی در بلوچستان مرتکب شده‌اند، برمی‌دارد.
تجاوز به دختران بلوچ، بخشی از استراتژی سرکوب نظام است
شیراحمد شیرانی، فعال حقوق‌بشر بلوچ به ایران‌وایر می‌گوید که در کنار گستردگی ابعاد این تجاوزها، هدفمند و برنامه‌ریزی شده بودن تجاوز ماموران اطلاعات سپاه به دخترانی که بازداشت شده بودند، کاملا مشهود است. او می‌گوید که این ماموران به‌وحشیانه‌ترین شکل ممکن به زنان بازداشت شده تجاوز کرده‌اند، به نحوی که بسیاری از این دختران جوان بعد از آزادی از بازداشت، دچار افسردگی شدید شده و حتی برخی تصمیم به خودکشی گرفته‌اند؛ برای برخی دیگر نیز این تجاوزها، آسیب‌های جدی در دستگاه تناسلی آنها در پی داشته است.
این فعال حقوق‌بشر با تاکید بر هدفمند بودن این تجاوزها، این موضوع را «جنایتی سیستماتیک» خوانده و از آن به‌عنوان یکی از استراتژی‌های نظام جمهوری اسلامی برای سرکوب اعتراضات در بلوچستان یاد میکند.
شیرانی در همین‌باره می‌گوید: «توجه داشته باشیم که در دستگاههای امنیتی رژیم، هیچ فردی بدون اجازه مافوق خود و چراغ سبز سیستم جرات چنین کاری را ندارد، خصوصا در بلوچستان به دلیل پیامدهایی که ممکن است برای سیستم به‌بار بیاورد. این‌طور هم نبوده که یک فرد این کار را انجام دهد و در آن بازداشتگاه، همه پرسنل دست به چنین کاری زده‌اند.»
فریبا بلوچ، فعال زنان نیز این موضوع را تایید میکند: «در این چند ماه تلاش کردند که به انحای طریق ممکن از به خیابان آمدن زنان بلوچ جلوگیری کنند. از حربه غیرت شوهرها، برادرها و پدرها استفاده کردند، و حالا هم تجاوز کرده‌اند که خانواده‌ها فرزندان‌شان را از حضور در خیابان و اعتراض منع کنند. این زنان، با این وجود به خیابان‌ها آمدند و پلاکارد دست‌شان گرفتند که چه با حجاب، چه بی‌حجاب، پیش به سوی انقلاب!»
او ادامه می‌دهد: «تمام این انگ‌ها و فشارها برای متوقف کردن این دختران و زنان است و بنابراین، این کاملا سیستماتیک است و به‌عنوان بخشی از ابزار سرکوبشان.»
به باور فریبا بلوچ، حکومت با به‌کار گرفتن تمام ابزارهای موجود تلاش کرده اعتراضات و جمعه‌های اعتراضی بلوچستان را متوقف کند، اما تاکنون نتوانسته است: «بازداشت کردند، فایده نداشت. شکنجه کردند، کشتار کردند و بی‌شناسنامه‌ها را از کشور اخراج کردند، هیچ‌کدام فایده نداشت. به بچه‌های نوجوان احکام اعدام دادند، فایده نداشت. کودکان را کشتند، برایشان فایده ای نکرد و حالا ما فهمیدیم که سعی کرده‌اند با تجاوز به دختران بلوچ، آنها را متوقف کنند. بنابراین، این تجاوز هم یکی از ابزارهای فشارشان است و سیستماتیک است. دارند ناموس را که خود حکومت در بلوچستان برای مردان پررنگ کرده است به‌کار می‌بندند و سعی می‌کنند از آن برای توقف اعتراضات استفاده کنند.»
این فعال حقوق زنان در بلوچستان، همچنین به تحقیر زنان بازداشت‌شده توسط ماموران تجاوزگر آنها نیز اشاره کرده و می‌گوید: «زنان و دختران بلوچ در جنبش اعتراضی زن زندگی آزادی، نقش بزرگی داشته‌اند و از همان پنجم مهر در چابهار، بسیاری از آنها بازداشت شده و تحت فشار و شکنجه بوده‌اند.»
او ادامه می‌دهد: «در مورد این دختران، سعی داشته‌اند که بگویند با کارکنان مسجد مکی در ارتباط جنسی بوده‌اند، این انکار هویت مستقل و معترض این دختران و تلاش آنها برای آزادی است که ناشی از همان نگاه مردسالارانه به زن و نگاه مرکزگرایانه به زنان بلوچ است. به بسیاری از این دختران موقع تجاوز گفته‌اند که چرا شما بلوچ‌ها، بو می‌دهید؟! تصور کنید متجاوز حتی در لحظه ارتکاب جنایت هم تحقیر مبتنی بر اتنیک را کنار نگذاشته است.»
آیا حکومت می‌تواند شعله اعتراضات را در بلوچستان خاموش کند؟
در هفته‌های گذشته، گزارش‌های مختلفی از تشدید فشارهای امنیتی بر فعالان، روحانیون و شهروندان بلوچ منتشر شده که همگی یک هدف را دنبال می‌کردند، خاموش کردن آتش اعتراضات در زاهدان و دیگر شهرهای استان سیستانوبلوچستان.
گزارش‌هایی از افزایش ایست‌های بازرسی در داخل شهر زاهدان و در ورودی‌های شهر مخابره شده است. همچنین تصاویری از سنگربندی نیروهای امنیتی در داخل این شهر نیز منتشر شده است. فعالان بلوچ پیشتر به ایران‌وایر گفته بودند که ماموران لباس شخصی سر چهارراه‌های اصلی شهر، خودروی شخصی شهروندان را متوقف کرده و از آنها مدارک شناسایی می‌خواهند.
همچنین، در هفته‌های گذشته فشارها بر مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی، روحانی مورد اعتماد بسیاری از مردم بلوچ افزایش یافته است. به‌نحوی که مشاوران او، از جمله عبدالمجید مرادزهی، بازداشت شده‌اند.
اما آن‌گونه که فریبا بلوچ می‌گوید، حتی منتشر شدن خبر تجاوز به دختران و زنان جوان بازداشت‌شده بلوچ نیز نمی‌تواند خشم مردمی که از فقر، تبعیض و انکار هویت‌شان به ستوه آمده‌اند را متوقف کند: «در تمام این روزها این فشارها بوده و هر دفعه (اعتراضات) پررنگ‌تر شده است. ماشین‌ها را در ایست بازرسی‌ها نگه می‌دارند و از خانم‌ها، کارت ملی می‌خواهند و اگر کارت ملی همراه‌شان نباشد، می‌برند انگشت‌نگاری می‌کنند. مشخص است که دارند سعی می‌کنند از طریق فشار روی زنان، شوهران، برادرها و پدران، این زن‌ها را به خانه بکشانند و از اعتراض منصرف کنند؛ ولی خب موفق نشده‌اند. به نظرم این مردم بلوچستان را بیشتر عصبانی خواهد کرد و اعتراضات قوت خواهد گرفت.»
دوست داشتن در حال بارگذاری...
حقوق آزادی 